Nikaya là bức tranh sinh động về sinh hoạt của Đức Phật và chư Tăng cũng như con người thời đại đó, là những bài học đạo lý từ những câu chuyện có thật, vừa thiết thực gần gũi với tâm lý con người, vừa phản ánh phần nào phong tục tập quán và văn hóa của Ấn Độ xưa. Tâm tư, tình cảm, diễn biến tâm lý, những thắc mắc về đạo học của con người thời xưa với thời nay dường như không khác nhau là mấy. Vẫn là những ganh ghét, hơn thua, đố kỵ, niềm vui, nỗi khổ, tính thực tế, thực dụng hay cả tin... Thế nên, bài học của người xưa cũng là đạo lý cho con người thời nay.
Kinh Nikaya hầu như là những câu chuyện ngắn gọn, súc tích nhưng yếu chỉ và tinh túy của đạo Phật đều gói gọn trong đó. Những giáo lý căn bản như Tứ Diệu Đế, Duyên khởi, Vô ngã... mà Đức Phật đã dạy trong suốt 45 năm cũng đều chứa đựng trong đó. Các nhà nghiên cứu Phật học, các nhà sử học đều cho đây là tài liệu đáng tin cậy, đầy đủ và gần gũi nhất để xác định những gì mà Đức Phật đã tuyên thuyết.
Đọc Nikaya chúng ta như được sống lại thời hoàng kim có Đức Phật và chư Thánh trang nghiêm thanh tịnh, được lắng nghe những lời vàng ngọc từ kim khẩu của Thế Tôn, cho chúng ta cái nhìn đầy đủ về mọi phương diện, không riêng về nghĩa lý của sự tu hành mà còn về nhân quả và nhân sinh quan trong cuộc sống, để chúng ta nhìn mọi chuyện một cách chính xác hơn. Qua đó chúng ta phần nào cảm nhận được sự vĩ đại nơi tâm chứng cũng như cuộc sống thánh thiện, thanh tịnh của Đức Phật và Tăng đoàn thời Người còn tại thế. Hãy lưu giữ những cảm xúc, tình cảm cao quý đó để lòng thương kính Phật và chư Thánh ngày một lớn dậy trong lòng, thành hạt giống giải thoát gieo vào mảnh đất tâm của chúng ta vô lượng kiếp về sau.
Nhà xuất bản Công Thương
