Nhà xuất bản Công Thương

Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và triển khai thi hành Hiến pháp và pháp luật đã góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội (KT-XH) của đất nước; ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm tăng trưởng hợp lý, thực hiện ba đột phá chiến lược gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng của đất nước.

Kết luận Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu phải ưu tiên đầu tư cho công tác này cả về lãnh đạo, chỉ đạo, con người, vật chất, thời gian, công sức, điều kiện, chế độ, chính sách… sao cho đúng tầm một khâu đột phá chiến lược. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quyết tâm giải quyết những ách tắc, vướng mắc, “điễm nghẽn” về thể chế đã kéo dài nhiều năm nhưng chưa được tháo gỡ để tạo động lực mới, giải phóng các nguồn lực mới cho sự phát triển, nhất là trong điều kiện đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.

Kết luận Phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu phải ưu tiên đầu tư cho công tác này cả về lãnh đạo, chỉ đạo, con người, vật chất, thời gian, công sức, điều kiện, chế độ, chính sách… sao cho đúng tầm một khâu đột phá chiến lược. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quyết tâm giải quyết những ách tắc, vướng mắc, “điễm nghẽn” về thể chế đã kéo dài nhiều năm nhưng chưa được tháo gỡ để tạo động lực mới, giải phóng các nguồn lực mới cho sự phát triển, nhất là trong điều kiện đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.

Kế thừa những thành quả từ các nhiệm kỳ trước, Chính phủ sau khi kiện toàn vào tháng 4/2021 đã bắt tay ngay vào công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế chính sách, nhằm tháo gỡ các vướng mắc, rào cản, quyết liệt khơi thông mạnh mẽ dòng chảy của pháp luật, phát triển đất nước.

Trả lời TBKTSG sau khi được Quốc hội phê chuẩn, rằng điều gì làm ông “lo lắng nhất” trong thời điểm hiện tại, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh khẳng định đó là “xây dựng thể chế”. Ông nói: “Điều làm tôi quan tâm, lo lắng và tập trung sức lực nhiều nhất là cơ cấu lại bộ, xây dựng thể chế để đảm bảo hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ được giao”.

Nhiều ý kiến chuyên gia, doanh nghiệp đánh giá cao những nỗ lực của Chính phủ trong nhiệm kỳ 2016-2021, đặc biệt trong việc hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính để tạo môi trường thông thoáng, minh bạch cho phát triển kinh tế-xã hội. Nhờ thế, đất nước đã vững vàng vượt qua nhiều khó khăn, thách thức ở những năm cuối nhiệm kỳ.

 Đề nghị tiếp tục hoàn thiện hệ thống thể chế, Thủ tướng nhấn mạnh nguyên tắc luật dễ hiểu, dễ vận dụng, 1 luật cố gắng có 2 nghị định là nhiều nhất, 1 nghị định có không quá 1 thông tư và ban hành 1 văn bản thì phải hủy văn bản cũ; không để nợ đọng văn bản quy phạm pháp luật. “Cải cách đã là khó, cải cách hành chính đụng chạm đến bộ máy, đến con người thì càng khó hơn”.

Giảm “rừng thủ tục” trong kiểm tra chuyên ngành, giảm những rào cản liên quan đến thể chế, chính sách; cải cách hành chính, đổi mới lề lối làm việc trong các cơ quan nhà nước... là một trong số kết quả tích cực khẳng định sự hoạt động hiệu quả, sự nỗ lực, quyết liệt, quyết tâm, trách nhiệm của Tổ công tác trong thực hiện nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao. 

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa phê duyệt Đề án "Thể chế hóa đầy đủ quyền sở hữu tài sản của tổ chức, cá nhân đã được quy định trong Hiến pháp 2013, bảo đảm quyền tài sản được giao dịch thông suốt, hiệu lực thực thi và bảo vệ có hiệu quả".

Để Khoa học và công nghệ (KH&CN), đổi mới sáng tạo thực sự là đột phá chiến lược cần tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật phù hợp cơ chế thị trường và thông lệ quốc tế; tôn trọng đặc thù của lao động sáng tạo; chấp nhận rủi ro, độ trễ trong khoa học, dỡ bỏ các rào cản duy ý chí và hành chính hóa hoạt động KH&CN.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư phải có tầm nhìn xa hơn các bộ, ngành khác, phải là bộ đi đầu trong đổi mới tư duy và lan tỏa tư duy đổi mới sáng tạo sang các bộ, ngành khác và các địa phương trong cả nước. Bộ cần tham mưu để thể chế, pháp luật, chính sách trở thành đột phá cho các đột phá khác của Việt Nam hiện nay cũng như trong những năm tới. Làm sao để giàu trước khi già chứ không phải già trước khi giàu…

Hoàn thiện thể chế về xây dựng là công tác then chốt, xuyên suốt, đột phá, “thể chế nào để ngành xây dựng bung lên, phát triển đúng hướng, mạnh mẽ hơn, từ đô thị phát triển đến xuất khẩu xây dựng”.

Trong những năm qua, Việt Nam đã chủ trương tăng cường và nâng tầm tham gia các hoạt động đa phương, đó là tham gia xây dựng và định hình luật chơi, tham gia thúc đẩy các tiến trình, các thể chế đa phương, phục vụ cho lợi ích của tất cả các quốc gia trong khu vực cũng như trên thế giới dựa trên mục tiêu chung là hòa bình, ổn định, an ninh, hợp tác phát triển, trên cơ sở luật pháp quốc tế, cùng có lợi và bình đẳng giữa các bên liên quan.

Những cải cách về kinh tế-xã hội muốn có đột phá thì cần phải có những xung lực mới đến từ những cải cách về thể chế, hiện đại hóa mô hình, phương thức quản trị quốc gia, tổ chức quyền lực nhà nước...

Lấy hoàn thiện, nâng cao chất lượng thể chế và thực thi pháp luật hiệu lực, hiệu quả là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy phát triển đất nước; đổi mới thể chế mà trước hết là đổi mới tư duy về thể chế phải đi tiên phong.

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ (VPCP) Mai Tiến Dũng, đổi mới tư duy xây dựng chính sách, pháp luật từ quản lý thắt chặt sang tạo hành lang, khuyến khích phát triển, tháo gỡ mọi vướng mắc, thúc đẩy đầu tư, sản xuất, kinh doanh; đổi mới quy trình, phương thức công tác xây dựng thể chế là điểm nổi bật của Chính phủ nhiệm kỳ này.

 Với chủ trương xây dựng Chính phủ kiến tạo, phát triển phục vụ người dân và doanh nghiệp, tập trung tháo gỡ vướng mắc về thể chế, thúc đẩy hoạt động đầu tư, kinh doanh cho khởi nghiệp sáng tạo, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã xác định xây dựng và hoàn thiện thể chế là nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu trong công tác lãnh đạo, điều hành.

Các đại biểu cho rằng, kết quả thực hiện mục tiêu kép của Việt Nam là rất đáng ghi nhận, mức tăng trưởng từ 2 đến 3% GDP là con số tuyệt vời trong bối cảnh đặc biệt của "năm COVID". Giá trị giải ngân đầu tư công cao hơn nhiều cùng kỳ các năm trước, thể hiện quyết tâm chính trị của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trong đại dịch COVID-19, tính ưu việt của thể chế chính trị và năng lực cạnh tranh cốt lõi của Việt Nam được tỏa sáng.

Qua 70 năm (30/9/1950 - 30/9/2020) trải qua nhiều thời kỳ, Ban Kinh tế Trung ương đã thể hiện được vai trò và đóng góp của mình trong việc nghiên cứu, tham mưu Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư trong việc định hướng xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế; hoạch định đường lối, chủ trương, biện pháp lớn, quan trọng về kinh tế - xã hội.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo quyết liệt công tác xây dựng thể chế, thi hành pháp luật; ưu tiên tập trung cho công tác soạn thảo, trình các dự án luật, pháp lệnh thuộc Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2020, 2021, đặc biệt là các dự án luật về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh cho các nhà đầu tư và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.