Nhà Xuất Bản Công Thương

Trong thế giới hiện đại, sức mạnh và vị thế của một quốc gia không còn được quyết định bởi tài nguyên thiên nhiên hay quy mô dân số, mà bởi chất lượng thể chế – tức là năng lực của quốc gia trong việc kiến tạo và vận hành một hệ thống quy tắc công bằng, minh bạch, hiệu quả, khơi dậy sáng tạo và giải phóng mọi nguồn lực phát triển.

Kỳ họp thứ 10 là kỳ họp cuối cùng của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV nhưng có ý nghĩa “tổng kết để mở đường”, định hình chiến lược cho giai đoạn phát triển mới trong nhiệm kỳ mới. Với yêu cầu về tính kiến tạo, dẫn dắt, mở đường kịp thời của thể chế, “đột phá của đột phá” được nhắc đến mạnh mẽ hơn.

Mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ Thủ đô Hà Nội đều là một dấu mốc quan trọng trong hành trình ngàn năm Thăng Long – Hà Nội. Nhưng Đại hội lần này diễn ra trong một thời khắc đặc biệt của lịch sử: thế giới đang tái cấu trúc trật tự phát triển, đất nước bước vào giai đoạn đổi mới thể chế toàn diện, còn Thủ đô thì vừa đứng trước cơ hội phát triển chưa từng có, nhưng cũng đối diện với những thách thức về hạ tầng, môi trường, văn hóa và chất lượng sống. Hà Nội hôm nay đang đứng ở đúng điểm giao giữa truyền thống lắng đọng và tương lai chuyển mình mạnh mẽ.

Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo với định hướng, tầm nhìn dài hạn và những mục tiêu cụ thể đến năm 2045 có ý nghĩa rất quan trọng. Không chỉ kế thừa, phát huy thành quả từ các chủ trương, chính sách trước đây, Nghị quyết 71 còn đề ra những giải pháp đột phá về thể chế, chính sách và nguồn lực để hiện thực hóa tầm nhìn giáo dục Việt Nam trong giai đoạn mới, đặt nền móng cho một cuộc cách mạng toàn diện trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo.

Ngày 1/7/2025, bộ máy chính quyền địa phương hai cấp chính thức được vận hành trên cả nước. Đây là một bước ngoặt thể chế với việc tinh gọn bộ máy để nâng cao hiệu quả quản trị, trao quyền tự chủ mạnh mẽ hơn cho địa phương, tạo không gian phát triển kinh tế-xã hội mới. Song thành công và hiệu quả đến đâu, điều đó phụ thuộc vào từng hành động cụ thể, từng quyết định cải cách dứt khoát và sự nỗ lực đồng bộ của cả hệ thống chính trị.

Chiều 16/9, phát biểu tại phiên Đối thoại cấp cao của Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) năm 2025 có chủ đề "Khai phóng tiềm năng - Kiến tạo tương lai Việt", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tặng 16 chữ "Tự hào - Yêu nước - Trí tuệ - Nhân văn - Đạo đức - Hội Nhập – Phát triển - Đột phá" và khẳng định: "Chính phủ đồng hành, các bộ đổi mới, hạ tầng thông suốt, thể chế kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, Việt Nam phát triển".

Chủ trì Hội nghị gặp mặt doanh nghiệp với chủ đề "80 năm doanh nghiệp đồng hành cùng đất nước", Thủ tướng Phạm Minh Chính gửi tới cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân 3 thông điệp quan trọng và đề nghị cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân đồng hành cùng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thực hiện 3 đột phá chiến lược theo hướng "thể chế thông thoáng - hạ tầng thông suốt – doanh nhân thông minh".

Ngày 6/1/1946, bất chấp hiểm nguy lúc bấy giờ, 89% cử tri cả nước đã nô nức đi bỏ phiếu tự tay bầu ra 333 đại biểu ưu tú vào Quốc hội Khóa I, Quốc hội đầu tiên của nước Việt Nam độc lập, đánh dấu bước phát triển nhảy vọt đầu tiên về thể chế dân chủ của nước Việt Nam mới.

Cải cách thể chế thành công là kết quả của quyết tâm chính trị mạnh mẽ, lựa chọn đúng điểm đột phá, thiết kế luật minh bạch, thực thi nghiêm minh và nhận được sự đồng thuận rộng rãi của xã hội, của người dân và doanh nghiệp.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật yêu cầu cần quán triệt và thực hiện nghiêm chỉ đạo của Bộ Chính trị đã nêu trong Nghị quyết số 66-NQ/TW, theo đó xác định xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật, kiểm tra, giám sát việc tổ chức, thi hành pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của các bộ, ngành Trung ương.

Kết luận phiên họp Chính phủ chuyên đề pháp luật tháng 7/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư nguồn lực con người, tài chính, cơ sở vật chất để thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm là cơ bản tháo gỡ các vướng mắc về thể chế, pháp luật trong năm 2025, kiến tạo phát triển, phục vụ nhân dân, đưa thể chế từ "điểm nghẽn của điểm nghẽn" thành lợi thế cạnh tranh quốc gia.

Kết luận phiên họp Chính phủ chuyên đề pháp luật tháng 7/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đầu tư nguồn lực con người, tài chính, cơ sở vật chất để thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm là cơ bản tháo gỡ các vướng mắc về thể chế, pháp luật trong năm 2025, kiến tạo phát triển, phục vụ nhân dân, đưa thể chế từ "điểm nghẽn của điểm nghẽn" thành lợi thế cạnh tranh quốc gia.

Việc Quốc hội nhận diện rõ “điểm nghẽn” của “điểm nghẽn” là thể chế và chủ động kiến tạo thể chế không chỉ là một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hiện nay mà còn là một sứ mệnh lịch sử nhằm thúc đẩy sự phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững của đất nước. Quốc hội đã và đang hành động quyết liệt, phá tan những “tảng đá cản đường”, biến thể chế thành lợi thế cạnh tranh, vì lợi ích chung của quốc gia, dân tộc.

Tại kỳ họp này, Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến và quyết định khối lượng công việc rất lớn, có ý nghĩa lịch sử, với nhiều nội dung hệ trọng, gắn liền với yêu cầu đổi mới, hoàn thiện thể chế, tinh gọn tổ chức bộ máy, được cử tri và Nhân dân theo dõi, phấn khởi, kỳ vọng và đồng tình, thống nhất cao.

Ngày 21-6, kết luận Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 6 năm 2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu việc xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật phải đảm bảo 6 tăng cường, phân công phải 6 rõ, trả lời được 5 vì sao và đáp ứng yêu cầu 4 phải.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 là một cuộc tái cấu trúc sâu rộng, không chỉ giới hạn trong không gian tổ chức lãnh thổ, mà còn mở rộng sang thể chế, văn hóa, kinh tế và không gian phát triển.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật đề nghị các cấp uỷ đảng phải lãnh đạo toàn diện, trực tiếp việc thể chế hoá chủ trương, đường lối của Đảng thành pháp luật và tăng cường kiểm tra, giám sát công tác này; đồng thời tập trung rà soát, tháo gỡ các ‘điểm nghẽn’ đang cản trở tiến trình phát triển, bứt phá của đất nước.

Việt Nam đang dấn bước trên hành trình cải cách thể chế – một hành trình sống còn để giải phóng các nguồn lực, khơi thông động lực phát triển và phục hồi niềm tin thị trường. Trong những năm gần đây, Chính phủ đã có những nỗ lực rõ rệt, mạnh mẽ và liên tục: hàng ngàn thủ tục hành chính đã được cắt giảm hoặc đơn giản hóa; hàng trăm văn bản pháp luật đã được rà soát, sửa đổi, bãi bỏ; nhiều lĩnh vực trọng yếu như đầu tư, đất đai, xây dựng, môi trường đã được xem xét theo hướng thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp.

Trong mọi nỗ lực cải cách thể chế, yếu tố quyết định thành – bại không phải chỉ nằm ở văn bản pháp luật được hoàn thiện thế nào hay thiết kế thể chế, bộ máy tổ chức hoàn hảo đến đâu?! Yếu tố quyết định nằm ở con người – những chủ thể xây dựng, vận hành và gìn giữ linh hồn của thể chế ấy.