EU cảnh báo thẻ vàng IUU với Việt Nam: Thách thức và cơ hội

Các DN XK hải sản Việt Nam đang quyết tâm hoàn thiện hệ thống quản lý nghề cá, hướng tới XK bền vững sang EU

Cụ thể, VMPC cho hay, thách thức sẽ đến với các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu (XK) hải sản bởi những hệ lụy có thể xảy ra như uy tín và thương hiệu của ngành hải sản Việt Nam bị ảnh hưởng, XK hải sản sang thị trường EU bị sụt giảm. Quyết định này cũng đồng thời tác động xấu đến việc XK sang các thị trường khác như Mỹ - nước đang chuẩn bị áp dụng hệ thống kiểm soát thủy sản nhằm chống khai thác IUU từ ngày 1/1/2018.

Trong thời gian bị thẻ vàng, 100% lô hàng hải sản XK sang EU sẽ bị giữ lại để kiểm tra nguồn gốc khai thác, làm mất thời gian và chi phí cho DN XK. Việt Nam có 6 tháng để khắc phục thiếu sót. Nếu không có cải thiện theo đánh giá của EU, sẽ bị chuyển sang cảnh báo thẻ đỏ, đồng nghĩa với việc bị cấm XK các mặt hàng hải sản sang EU.

Song song với thách thức, VMPC cũng phân tích, việc EU “rút thẻ vàng” đối với Việt Nam cũng là cơ hội để ngành khai thác hải sản Việt Nam đánh giá lại thực trạng, tổ chức lại sản xuất, hoàn thiện hệ thống quản lý nghề cá để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Nhận thức rất rõ sự cần thiết tuân thủ các quy định IUU của EU cũng như quyết tâm chống các hoạt động khai thác IUU, trong thời gian qua, Vasep cùng các DN chế biến và XK hải sản đã thống nhất và quyết tâm thực hiện chương trình hành động chống khai thác IUU với sự tham gia cam kết của 73 nhà máy chế biến và XK hải sản (tính đến ngày 23/10/2017). Hiệp hội đã, đang chung tay với Tổng cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam và các cơ quan liên quan thực hiện chương trình hành động quốc gia chống khai thác IUU. Mới đây nhất, vào ngày 24/10, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam và Vasep đã ký Bản ghi nhớ hợp tác nhằm đảm bảo trong việc cam kết chống lại khai thác IUU, đồng thời thể hiện quyết tâm cùng Chính phủ và các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng nghề cá Việt Nam bền vững và quản lý hiệu quả.

Vasep cho hay, với mong muốn duy trì để EU không chuyển sang cảnh báo thẻ đỏ sau 6 tháng tới và hướng tới lấy lại thẻ xanh cho Việt Nam, Vasep và cộng đồng DN hải sản sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm túc quy chế chống khai thác IUU, cam kết chỉ thu mua và nhập khẩu nguyên liệu hải sản khai thác hợp pháp, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, nói không với những hải sản bị cấm đánh bắt, xây dựng quy tắc thu mua hải sản minh bạch. Tiếp tục phối hợp chặt chẽ, tích cực hỗ trợ các cơ quan quản lý nhà nước trong thực thi các quy định chống khai thác IUU, đề xuất thay đổi phương thức quản lý các cảng cá, xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cá phục vụ cho việc quản lý và truy xuất nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu của thị trường EU…

Vasep cũng kỳ vọng, với sự chung tay hợp tác tích cực với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Thủy sản, Cục Kiểm ngư, các Chi cục Thủy sản và các cảng cá, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, cùng với sự nỗ lực của cộng đồng DN hải sản và ngư dân, trong 6 tháng tới, ngành khai thác hải sản Việt Nam sẽ có những cải thiện về thể chế cũng như thực tiễn, được EU ghi nhận để Việt Nam giữ được thị trường NK lớn với doanh số XK hải sản trung bình 350-400 triệu USD/năm.