Bãi bỏ Quy hoạch Thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo

Cùng v?i vi?c c?t gi?m và ??n gi?n hóa 123 th? t?c hành chính h?i ??u tháng 12, bãi b? Thông t? 37 ??i v?i l?nh v?c d?t may, ra m?t C?ng d?ch v? công tr?c tuy?n, s?a ??i Thông t? 07... vi?c bãi b? Quy ho?ch th??ng nhân kinh doanh xu?t kh?u g?o m?t l?n n?a th? hi?n quy?t tâm c?a B? tr??ng Tr?n Tu?n Anh v?i cam k?t “ngành Công Th??ng s? ?i ??u trong công cu?c c?i cách th? t?c hành chính”.

Trong b?i c?nh tình hình th? tr??ng xu?t kh?u g?o khó kh?n, c?nh tranh gay g?t, vi?c bãi b? quy ??nh này go?p phâ?n tha?o g?? kho? kh?n cho doanh nghiê?p, thu?c ?â?y xuâ?t khâ?u ga?o. Tr??c ?ó ngày 19/9/2016, trên c? s? ?a?nh gia? tình hình th?c ti?n triê?n khai th??c hiê?n Quy hoa?ch th??ng nhân kinh doanh xuâ?t khâ?u ga?o, B? Công Th??ng ?a? co? công v?n sô? 8768/BCT-XNK ki?n ngh? Chính ph? xem xét, cho phép bãi b? Quy ho?ch th??ng nhân kinh doanh xu?t kh?u g?o ban hành kèm theo Quy?t ??nh s? 6139/Q?-BCT.

Th??c hiê?n chi? ?a?o cu?a Pho? Thu? t???ng Chi?nh phu? Tri?nh ?i?nh Du?ng ta?i v?n ba?n sô? 10257/VPCP-KTTH nga?y 28 tha?ng 11 n?m 2016, chi?u t?i nay 4/1/2017, Bô? tr???ng Bô? Công Th??ng Tr?n Tu?n Anh ?a? ký ba?i bo? Quy?t ??nh s? 6139/Q?-BCT. Theo Quyê?t ?i?nh na?y, các tiêu chí, ?i?u ki?n kinh doanh xu?t kh?u g?o quy ?i?nh ta?i Quy hoa?ch th??ng nhân kinh doanh xuâ?t khâ?u ga?o ban ha?nh ke?m theo Quy?t ??nh s? 6139/Q?-BCT (quy ?i?nh khô?ng chê? sô? l???ng tô?i ?a 150 ?â?u mô?i xuâ?t khâ?u ga?o, quy ??nh kh?ng ch? ??a bàn ??u t? xây d?ng kho ch?a, c? s? xay, xát thóc g?o ?? ?áp ?ng ?i?u ki?n kinh doanh xu?t kh?u g?o t?i 20 t?nh, thành phô? tr??c thuô?c Trung ??ng, quy ??nh tiêu chí thành tích xu?t kh?u ga?o) ?a? ????c chi?nh th??c ba?i bo?.

K? t? cu?i th?p k? 80 ??n nay, ngành lúa g?o c?a Vi?t Nam ?ã phát tri?n liên t?c theo ??nh h??ng gia t?ng s?n l??ng. S? gia t?ng g?n nh? liên t?c này trong su?t h?n hai th?p k? qua ?ã giúp Vi?t Nam không nh?ng ??m b?o an ninh l??ng th?c trong n??c mà còn liên t?c là m?t trong ba n??c xu?t kh?u g?o l?n nh?t th? gi?i. V?n ?? ??t ra hi?n nay là s?n l??ng lúa t?ng nh?ng không kèm theo s? c?i thi?n thu nh?p c?a ng??i nông dân.

Thái Lan, ?n ??, Vi?t Nam và Pakistan là nh?ng qu?c gia xu?t kh?u g?o chính trên th? gi?i, chi?m t?i 71,81% t?ng l??ng g?o xu?t kh?u toàn c?u. Trung Qu?c, Negeria, Iran và Indonesia là nh?ng n??c nh?p kh?u g?o chính, nh?ng ch? chi?m 23,32% t?ng l??ng g?o nh?p kh?u toàn c?u. ?i?u này cho th?y các n??c xu?t kh?u g?o có xu h??ng t?p trung h?n, trong khi các n??c nh?p kh?u khá phân tán. M?i qu?c gia xu?t kh?u g?o th??ng ??u có nh?ng th? tr??ng xu?t kh?u ch? y?u c?a riêng mình và c?nh tranh trong nh?ng th? tr??ng xu?t kh?u khác.

Tuy nhiên, vi?c quá chú tr?ng ??n t?ng s?n l??ng d?n ??n ch?t l??ng g?o xu?t kh?u c?a Vi?t Nam không cao, th? tr??ng xu?t kh?u t?p trung ? phân ?o?n th?p, kém ?a d?ng và ??c bi?t ?ang t?p trung r?t nhanh vào th? tr??ng Trung Qu?c. Khi nh?ng th? tr??ng xu?t kh?u này g?p khó kh?n, l?p t?c t?o s?c ép gi?m giá lên toàn b? th? tr??ng n?i ??a, gây thi?t h?i cho các thành ph?n trong chu?i s?n xu?t lúa g?o trong n??c, ??c bi?t là ng??i nông dân.

N?m 2016, xu?t kh?u g?o c?a Vi?t Nam ?ã không ??t ???c m?c tiêu ?? ra. Giá tr? và l??ng xu?t kh?u m?t hàng này gi?m khá m?nh so v?i cùng k?. Chi?u ?i xu?ng v?n là xu th? ám ?nh ??i v?i h?t g?o c?a Vi?t Nam.

Tr??c ?ó, Hi?p h?i L??ng th?c Vi?t Nam d? báo xu?t kh?u g?o c?a Vi?t Nam n?m 2016 ph?i ??t ???c là kho?ng 6,5 tri?u t?n, t??ng ?ng thành tích xu?t kh?u n?m 2015. Tuy nhiên, m?c tiêu này ?ã không th? ??t ???c.

S? li?u ???c T?ng c?c Th?ng kê v?a công b?, tính ??n h?t ngày 15/12/2016, l??ng g?o xu?t kh?u c?a Vi?t Nam ch? ??t 4,68 tri?u t?n, kim ng?ch ??t 2,1 t? USD. L??ng và giá tr? g?o xu?t kh?u gi?m kho?ng 1,62 tri?u t?n và 600 tri?u USD so v?i cùng k? n?m 2015.

?i?u ?áng bu?n là xu?t kh?u g?o c?a Vi?t Nam ngày càng có xu h??ng gi?m v? giá tr?, thu h?p v? th? tr??ng. Tr??c ?ó n?m 2010, xu?t kh?u g?o Vi?t luôn ??t l??ng kho?ng 6,3 - 7 tri?u t?n/n?m, giá tr? kim ng?ch kho?ng 2,7 - 3,3 t? USD. G?o luôn là m?t hàng có kim ng?ch cao th? 3 sau th?y s?n, cà phê.

T? n?m 2012, Vi?t Nam xu?t kh?u 7 tri?u t?n g?o, ??t kim ng?ch 3,6 t? USD; n?m 2013, xu?t kh?u ?ã có d?u hi?u gi?m sút v?i kho?ng 6,5 tri?u t?n, kim ng?ch ??t 2,9 t? USD; n?m 2014, xu?t kh?u gi?m còn 6,3 tri?u t?n, kim ng?ch ??t 2,9 t? USD và n?m 2015, Vi?t Nam ch? gi? m?c xu?t kh?u 6,5 tri?u t?n/n?m.

Nhi?u nguyên nhân khi?n xu?t kh?u g?o gi?m nh?ng trong ?ó ?áng chú ý là nhi?u th? tr??ng nh?p kh?u chính ?ã t? b? nh?p kh?u di?n Ngh? ??nh th? nh? Trung Qu?c, Philippines, Indonesia, Banglades do ?ó xu?t kh?u g?o ch? ph? thu?c vào các doanh nghi?p ??u m?i và th??ng nhân (di?n ti?u ng?ch). Thêm vào ?ó, trên th? tr??ng xu?t kh?u g?o v?n còn thi?u v?ng các liên k?t ngang gi?a các công ty (ví d? nh? trong vi?c ?àm phán giá lúa g?o xu?t kh?u) và liên k?t d?c v?i các công ty cung ?ng ??u vào cho s?n xu?t. Xu h??ng xây d?ng vùng nguyên li?u hi?n ???c th?c hi?n r?t “g??ng ép” do các doanh nghi?p ch? y?u d?a vào ngu?n cung s?n có trên th? tr??ng, s?n ph?m xu?t kh?u không có s? khác bi?t l?n, r?i ro v? l?i nhu?n cao do th? tr??ng ??u ra không ?n ??nh.

Trong nh?ng n?m v?a qua, m?t lo?t các chính sách ???c ban hành tác ??ng tr?c ti?p ho?c gián ti?p t?i hành vi c?a các ch? th? trên th? tr??ng lúa g?o. Tuy nhiên, các chính sách ???c thi?t k? c?ng b?c l? nhi?u b?t c?p và không ??t ???c k?t qu? nh? k? v?ng, trong ?ó có quy ??nh v? ?i?u ki?n th??ng nhân kinh doanh xu?t kh?u g?o...

B?i c?nh khó kh?n nh? v?y, viê?c ba?i bo? ca?c tiêu chi?, ?iê?u kiê?n na?y nh??m lo?i b? các quy ??nh ?i?u ki?n kinh doanh không phù h?p v?i quy ??nh c?a Lu?t ??u t? n?m 2014, góp ph?n ??m b?o tính minh b?ch c?a th? ch?, môi tr??ng kinh doanh, t?o thu?n l?i cho doanh nghi?p yên tâm ??u t? vào l?nh v?c kinh doanh xu?t kh?u g?o, go?p phâ?n thu?c ?â?y xuâ?t khâ?u ga?o va? t?ng c???ng tiêu thu? tho?c, ga?o ha?ng ho?a cho ng???i nông dân...