Nhà xuất bản Công Thương

Các biện pháp trả đũa khác nhau, trong đó có điều chỉnh thuế quan, có thể có tác động lớn với chính các công ty Hoa Kỳ kinh doanh tại Việt Nam. Thay vì tìm kiếm các biện pháp trừng phạt, Chính phủ Hoa Kỳ nên phối hợp tìm kiếm giải pháp mở cửa thị trường cho nhiều hàng hóa và dịch vụ của mình vào thị trường này. Khi đó, Việt Nam có thể điều chỉnh thặng dư thương mại ngày càng tăng với Hoa Kỳ theo hướng có lợi cho cả hai bên.

Ngày 12/5, Trung Quốc đã công bố một danh sách mới gồm 79 sản phẩm của Mỹ đủ điều kiện miễn trừ thuế quan trả đũa đã bị áp đặt ở đỉnh điểm của cuộc chiến thương mại song phương, trong bối cảnh áp lực tiếp tục buộc Bắc Kinh phải tăng cường nhập khẩu từ Mỹ.

Trong những tháng gần đây, thế giới đã chứng kiến ​​sự leo thang của cuộc thương chiến Mỹ - Trung, với các thông báo về các biện pháp hạn chế và trả đũa hơn. Trong điều kiện không ổn định toàn cầu này, việc xây dựng những liên kết mới và thiết lập các khu vực hợp tác là điều cần thiết.

Mỹ đã giành được quyền trả đũa EU với hàng tỷ euro thuế quan trừng phạt khi giành chiến thắng trong một cuộc tranh chấp về trợ cấp cho hãng hàng không khổng lồ Airbus. Theo đó, ngày 13/9, hội đồng giải quyết tranh chấp của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã gửi phán quyết bí mật tới Ủy ban châu Âu và Đại diện Thương mại Mỹ.

Ngày 11/9, theo tuyên bố của Bộ Tài chính Trung Quốc, nước này đã chuyển 16 loại hàng hóa của Mỹ ra khỏi danh sách các mức thuế trả đũa bổ sung, bao gồm cả các sản phẩm như váng sữa và bột cá…Việc miễn trừ thuế quan này sẽ có hiệu lực vào ngày 17/9 và kéo dài trong một năm cho đến ngày 16/9/2020.

Ngày 11/9, ngay sau khi Trung Quốc công bố miễn trừ thuế quan trả đũa đối với 16 loại hàng hóa của Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã hoan nghênh quyết định này và tuyên bố trì hoãn tăng thuế dự kiến đối với hàng hóa trị giá 250 tỷ USD đến ngày 15/10, thay vì áp thuế ngày 01/10 theo kế hoạch.

Ngày 23/8, Trung Quốc đã công bố kế hoạch trả đũa chính quyền Trump về các mức thuế mới đối với các sản phẩm trị giá khoảng 75 tỷ USD hàng hóa của Mỹ và phục hồi thuế đối với ô tô Mỹ. Theo đó, Trung Quốc sẽ áp mức thuế quan từ 5% đến 10% đối với hơn 5.000 sản phẩm sẽ có hiệu lực trong hai gói riêng biệt bắt đầu từ ngày 01 tháng 9.

Ngay trong ngày 23/8, chỉ vài giờ sau khi Trung Quốc công bố các mức thuế trả đũa đối với 75 tỷ USD hàng hóa Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã tiếp tục gây đả kích với một vòng thuế quan mới của Trung Quốc bằng cách tăng thêm 5% thuế đối với khoảng 550 tỷ đô la hàng hóa Trung Quốc trong cuộc leo thang chiến tranh thương mại mới nhất của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Vài giờ sau khi Trung Quốc công bố mức thuế trả đũa đối với hàng hóa của Mỹ vào ngày 23/8, Tổng thống Donald Trump đã "ra lệnh" cho các công ty Mỹ bắt đầu tìm kiếm một giải pháp thay thế cho thị trường Trung Quốc, bao gồm đưa các công ty trở về Mỹ và sản xuất các sản phẩm tại Mỹ.

Đã hơn một năm kể từ khi đợt thuế quan đầu tiên của Mỹ được áp dụng đối với hàng nhập khẩu trị giá 34 tỷ USD của Trung Quốc. Đến nay, Mỹ đã áp dụng hai đợt thuế quan bổ sung đối với Trung Quốc, hiện bao trùm tổng số hàng hóa trị giá 250 tỷ USD của Trung Quốc. Trung Quốc đã trả đũa bằng cách đánh thuế đối với hàng hóa trị giá 110 tỷ USD của Mỹ.

 Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính Hàn Quốc Hong Nam-ki ngày 4/7 đã hối thúc Nhật Bản dỡ bỏ các hạn chế xuất khẩu và coi đây là một biện pháp trả đũa kinh tế của Tokyo.

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ và Trung Quốc hiện vẫn đang mắc kẹt trong một cuộc chiến trả đũa lẫn nhau bằng thuế trong nhiều tháng qua. Đến nay, tổng giá trị hàng hóa bị tăng thuế của cả hai bên nhắm vào nhau đã lên tới hơn 360 tỷ USD.

Thời gian gần đây, căng thẳng thương mại Mỹ-Trung liên tục leo thang cùng với các gói áp thuế nhập khẩu trả đũa lẫn nhau nên đã tác động ít nhiều đến nền kinh tế mỗi nước. Tuy nhiên, cũng đã có dấu hiệu nhằm giảm căng thẳng giữa 2 cường quốc.

Một khảo sát công bố ngày 16/7 cho thấy hầu hết các công ty Mỹ không bị xáo trộn bởi căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc, dù các đòn trả đũa về thuế của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này đã khiến một số nhà sản xuất ngừng đầu tư và tăng giá sản phẩm.

Đáp lại cuộc mở đầu của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về những gì được cho là một cuộc chiến thương mại, Canada cũng bắt đầu hành động trả đũa đối với hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ.

Ngày 17/05/2018 Cơ quan tài phán thương mại cấp cao của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) ra quyết định bác bỏ quyết định áp thuế trả đũa của Liên minh Châu Âu (EU) lên sản phẩm hạt nhựa PET của Pakistan xuất khẩu sang EU.

Giới chức Mỹ ngày 31/8 yêu cầu Nga đóng cửa lãnh sự quán ở San Francisco và 2 tòa nhà lãnh sự ở Washington và New York để trả đũa việc Moscow buộc Mỹ cắt giảm nhân viên ngoại giao ở Nga.

Nga vừa cảnh báo sẽ buộc phải có những biện pháp trả đũa thích hợp đối với việc triển khai Hệ thống phòng thủ tên lửa quốc gia (NMD) của Mỹ nhằm ngăn chặn vi phạm cân bằng lực lượng và giảm thiểu thiệt hại an ninh quốc gia.

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 22/11 tuyên bố các biện pháp trừng phạt của phương Tây chống Nga thực chất có lợi cho nhiều doanh nghiệp của Nga, vì vậy Moscow sẽ cố gắng kéo dài các biện pháp trả đũa phương Tây lâu nhất có thể.