Bài học ngoại giao từ cuốn sách “đi sứ”

Buổi lễ ra mắt sách được Nhà xuất bản Công Thương phối hợp với tác giả, Đại sứ Ngô Quang Xuân tổ chức tại Học viện Ngoại giao. Tham dự buổi lễ có Ủy viên dự khuyết Trung ương, Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ; Giám đốc Học viện Ngoại giao Nguyễn Hùng Sơn và đại diện các tác giả là những người từng giữ chức vụ Đại sứ ở các nước...
  25 câu chuyện của 18 vị đại sứ là câu chuyện, tình huống đặc sắc trong quá trình hoạt động ngoại giao của các đại sứ. Đó là những kỷ niệm của “những lần đầu tiên” khi ở xứ người, hay những tình huống trong những cuộc gặp trao đổi cấp cao, những thử thách và sự thành công của một nhiệm vụ đặc biệt”…
 
Đại sứ Ngô Quang Xuân - chủ biên cuốn sách và là Đại sứ Việt Nam tham gia Phái đoàn đàm phán WTO chia sẻ về những thách thức của Việt Nam trong quá trình gia nhập WTO, kể lại: Đó là những cuộc đàm phán "có đi mà không có lại", nghĩa là Việt Nam xin gia nhập, chỉ có thể đàm phán về cam kết, ưu đãi thuế quan, mở cửa thị trường mà không thể đòi hỏi gì ngược lại. Bởi vậy, nhiệm vụ của đoàn là phải hạn chế tối đa mức độ các ưu đãi này gây bất lợi với kinh tế nước nhà.

Những cuộc đấu trí “gay go” từ việc lựa chọn “gặp ai trước để tham vấn về cuộc đàm phán? Đến việc giải bài toán sử dụng lực lượng như nào trước khối lượng công việc đàm phán đồ sộ mà Phái đoàn Thường trực Việt Nam ở Geneva phải đối mặt khi mỗi năm có tưới 9.000 cuộc họp tại Geneva…và quan trọng, là tìm ra được giải pháp để tháo dần những “nút thắt” cho quá trình kết thúc đàm phán…và kết thúc bằng thành công vỡ òa của Việt Nam trong vòng tay bè bạn quốc tế khi Việt Nam được chính thức trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương mại Thế giới vào ngày 11/01/2007. Đại sứ Trần Trọng Toàn - Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc, nhiệm kỷ 2010-2013 thì bộc bạch về khó khăn khi phải cân bằng ngoại giao trong mối quan hệ Việt Nam với Hàn Quốc và Triều Tiên và cách ông chuẩn bị cho tình huống xấu nhất là chiến tranh.

Ông nói về những kinh nghiệm giải quyết những vấn đề nhạy cảm trong công tác ngoại giao, vận dụng linh hoạt tinh thần "ngoại giao cây tre" để xử lý vấn đề tranh chấp giữa Hàn Quốc - Triều Tiên, khi được hỏi về thái độ của Việt Nam, ông đã thể hiện lập trường rằng: Việt Nam ủng hộ sự nghiệp hòa bình, thống nhất hai miền Triều Tiên; phản đối việc sử dụng các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt, đặc biệt vũ khí hạt nhân; ủng hộ giải quyết mọi tranh chấp hai miền Triều Tiên thông qua các giải pháp hòa bình; ủng hộ mọi cố gắng đối thoại, hợp tác nhằm tăng cường hiểu biết, tin cậy giữa hai miền. Mỗi một câu chuyện “đi sứ” của 18 đại sứ thuộc nhiều thế hệ, công tác ở nhiều địa bàn khác nhau trên thế giới đã cùng nhau kể lại “hành trình” với những bài học kinh nghiệm vô cùng quý báu, là những “case study” nghiên cứu tình huống quý giá, những kinh nghiệm đối ngoại “thực chiến” muôn hình muôn vẻ mà CHUYỆN “ĐI SỨ” THỜI HỘI NHẬP phục vụ đáp ứng nhu cầu rộng lớn cho nhiều đối tượng độc giả.

Tại Lễ ra mắt sách, các đại sứ - là những đồng tác giả của cuốn sách, đều gửi gắm những mong muốn được lan tỏa những bài học kinh nghiệm trong “hành trình đi sứ” như những bài học thực tiễn giúp cho các thế hệ tiếp nối làm công tác ngoại giao, đặc biệt là sinh viên Học viện Ngoại giao có “tư liệu” thực tế để làm hành trang bước vào nghề ngoại giao - một công việc "nhạy cảm nhưng thú vị, khó khăn mà vinh quang" như lời chia sẻ của Đại sứ Ngô Quang Xuân tại buổi Lễ.

Phát biểu tại lễ ra mắt sách, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ chúc mừng các Đại sứ và các tác giả đã đóng góp những câu chuyện hết sức ý nghĩa, góp phần làm nên một cuốn sách Chuyện “đi sứ” thời hội nhập (Kể tiếp hồi ức của các đại sứ) giàu giá trị nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Ngoại giao Việt Nam và nhấn mạnh, đây không chỉ là cuốn sách ghi lại hồi ức của các Đại sứ – những người đại diện cho lợi ích quốc gia với vinh dự lớn lao nhưng cũng đầy thách thức mà còn là minh chứng sinh động cho những đóng góp tâm huyết và sự hy sinh thầm lặng của nhiều thế hệ cán bộ ngoại giao. Đây sẽ là tư liệu quý cho các thế hệ ngoại giao Việt Nam nghiên cứu và học tập. Ông nhấn mạnh, hiện nay ngành Ngoại giao chưa có bảo tàng hay những công trình mang tính hệ thống như một số ngành khác, vì vậy, cần có sự tham gia của các nhà sử học để xây dựng những bộ biên niên sử một cách bài bản, khoa học, qua đó đặt đúng vị trí, vai trò, chức năng và những đóng góp của ngành Ngoại giao trong tiến trình lịch sử dân tộc.