Thay vì chặt bỏ, hãy trồng xen!

Tr?ng xen cây s?u riêng trong v??n cà phê giúp t?ng thêm thu nh?p cho nông dân t? 40-80%. ?nh minh h?a

Vi?t Nam là qu?c gia có l?i th? v? nông nghi?p, th? hi?n qua vi?c r?t nhi?u s?n ph?m nông nghi?p ph? bi?n nh? h? tiêu, ?i?u, cà phê, cao su, s?n (khoai mì)… luôn n?m trong top nh?ng qu?c gia xu?t kh?u l?n nh?t th? gi?i. Tuy nhiên, l?i th? này c?ng ??ng ngh?a v?i vi?c gi?a các lo?i cây tr?ng này luôn có s? c?nh tranh kh?c li?t. C?ng chính vì s? c?nh tranh này d?n ??n tình tr?ng ng??i nông dân ch?t cây này ?? tr?ng cây kia - v?n ?? “nóng” c?a ngành nông nghi?p nh?ng n?m qua.

Vì sao các c? quan ch?c n?ng luôn khuy?n cáo ng??i dân không nên ch?t ?i?u ?? tr?ng cao su khi giá cao su lên cao, không nên ch?t cao su ?? tr?ng tiêu khi giá cao su xu?ng th?p, nh?ng khuy?n cáo ch? d?ng l?i ? khuy?n cáo? Câu tr? l?i r?t ??n gi?n: Nông dân là ch? th? s?n xu?t, h? s? quy?t ??nh tr?ng cây gì, nuôi con nào trong m?i mùa v? ?? t?ng thêm ngu?n thu nh?p. Th? nên vi?c ch?t b? cây này, tr?ng cây kia là vì nông dân ?ang c? g?ng tìm m?t s?n ph?m có th? mang l?i giá tr? kinh t? nhi?u h?n.

?? gi?i quy?t khúc m?c này, Chính ph? ?ã có Quy?t ??nh s? 899/Q?-TTg v? vi?c phê duy?t ?? án tái c? c?u ngành nông nghi?p theo h??ng nâng cao giá tr? gia t?ng và phát tri?n b?n v?ng. B? NN&PTNT là c? quan ch?u trách nhi?m v? ?? án này.

?ây là m?t nhi?m v? không d? dàng, vì n?u không có m?t gi?i pháp c?n c?, ng??i nông dân s? ti?p t?c ?i?p khúc ch?t-tr?ng khi ch?y theo giá bán c?a các m?t hàng nông nghi?p v?n không ?n ??nh trên th? tr??ng.

Chính vì v?y, vi?c ??a ra gi?i pháp giúp nông dân t?ng giá tr? kinh t? trên m?t di?n tích tr?ng tr?t s? thuy?t ph?c ng??i nông dân h?n ch?, ti?n t?i ch?m d?t tình tr?ng ch?t-tr?ng không h?p lý nh? th?i gian qua.

Tr?ng xen canh - gi?i pháp ?n ??nh và lâu dài

Vùng ??t ?? basalt Tây Nguyên r?t thích h?p v?i cây công nghi?p dài ngày nh? cà phê, cao su, h? tiêu, ca cao… Th?i gian qua, khi giá cà phê xu?ng th?p, nông dân có xu h??ng ch?t b? ?? tr?ng cao su, h? tiêu, nh?ng ??n khi cao su và h? tiêu b?t ??u cho thu ho?ch thì giá hai m?t hàng này l?i gi?m sâu. V?y là ng??i nông dân thêm m?t l?n n?a “?au ??u” khi ph?i l?a ch?n có nên ch?t cao su và h? tiêu ?? tr?ng lo?i cây khác và nên tr?ng cây nào ?? giúp ?n ??nh kinh t? gia ?ình.

?? gi?i bài toán này, gi?i pháp mà Vi?n Khoa h?c k? thu?t nông lâm nghi?p Tây Nguyên (WASI) ??a ra là tr?ng xen canh trong v??n cà phê.

Th?c nghi?m tr?ng xen canh c?a WASI cho th?y, tr?ng xen cây s?u riêng trong v??n cà phê giúp t?ng thêm thu nh?p t? 40-80%; tr?ng xen cây b? thu nh?p t?ng t? 50-90%; tr?ng tiêu bám trên cây che bóng trong v??n cà phê (nh? mu?ng ?en, keo d?u Cuba) thu nh?p t?ng t? 40-120%.

Còn S? NN&PTNT ??ng Nai l?i ch?n ph??ng án làm cánh ??ng l?n cho cây ca cao trong v??n ?i?u, vì th?, b??c ??u, t?nh k?t h?p v?i Công ty BamBoo Capital ?? tri?n khai t?i huy?n Tr?ng Bom v?i di?n tích 1.000 ha.

Ông Hu?nh Thành Vinh, Giám ??c S? NN&PTNT ??ng Nai cho bi?t, nh?ng n?m tr??c ?ây, do giá ?i?u không ?n ??nh, ng??i dân ?ã chuy?n ??i v??n ?i?u sang cây tr?ng khác. Bây gi?, v?i vi?c tr?ng ca cao xen v??n ?i?u, t?c là không c?n ch?t b? ?i?u mà v?n có th? tr?ng thêm ca cao trong kho?ng ??t tr?ng, s? giúp nông dân t?ng thêm giá tr? gia t?ng trên m?t ??n v? di?n tích.

Vi?c ??ng Nai m?nh d?n áp d?ng ph??ng án tr?ng xen canh cacao v?i ?i?u là vì th?c t? ?ã ch?ng minh hi?u qu? c?a ph??ng án này. T?i h?i ngh? tri?n khai d? án cánh ??ng l?n liên k?t s?n xu?t g?n v?i tiêu th? cacao xen ?i?u t?i Tr?ng Bom v?a ???c t? ch?c vào ngày 21/3, nh?ng nông dân ?ang tham gia vào mô hình th?c nghi?m tr?ng cacao xen ?i?u cho bi?t, vi?c tr?ng xen này giúp h? t?ng doanh thu cao g?p nhi?u l?n n?u ch? tr?ng riêng ?i?u.

Ông Ph?m Thành L?p (xã An Hòa, huy?n Tr?ng Bom) chia s?, tr??c ?ây, v??n ?i?u c?a gia ?ình cho doanh thu m?i n?m kho?ng 60 tri?u ??ng, thì nay, tr?ng xen ca cao, doanh thu t?ng h?n 3 l?n. ?áng nói h?n là hi?u qu? c?a vi?c tr?ng xen này giúp ông không còn ph?i b?n kho?n, ??n ?o có nên ch?t ?i?u ?? tr?ng cây khác khi giá ?i?u xu?ng th?p n?a!.