Doanh nghiệp tự kê khai: Tránh cơ chế xin-cho

Ảnh minh họa

Đây là nội dung được thảo luận tại cuộc họp Ban soạn thảo và Tổ biên tập về dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Tự kê khai, tự chịu trách nhiệm

Để cụ thể hóa các tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa quy định tại Điều 4, Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa, Dự thảo Nghị định quy định chi tiết 3 quy mô doanh nghiệp (siêu nhỏ, nhỏ, vừa) tương ứng với 3 khu vực ngành kinh tế (nông, lâm nghiệp, thủy sản; công nghiệp và xây dựng, thương mại và dịch vụ).

Bên cạnh đó cũng quy định các căn cứ xác định quy mô doanh nghiệp bao gồm: Ngành kinh tế, số lao động tham gia bảo hiểm xã hội, tổng nguồn vốn và doanh thu. Đặc biệt, việc xác định có thuộc đối đượng nhỏ và vừa hay không sẽ được doanh nghiệp tự kê khai để làm căn cứ nhận hỗ trợ.

Cơ quan thực hiện hỗ trợ chỉ xác minh lại quy mô doanh nghiệp nếu có nhu cầu và sẽ trực tiếp xác nhận tại cơ quan quản lý Nhà nước về bảo hiểm xã hội và cơ quan thuế.

Điều này được đưa ra tại Nghị định nhằm tránh cơ chế xin-cho, phát sinh thủ tục hành chính gây gánh nặng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Về quy định này, bà Trần Thị Bình Minh, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM cho rằng, việc để doanh nghiệp tự kê khai sẽ dẫn đến nhiều rủi ro về thông tin, nhiều doanh nghiệp lợi dụng kẽ hở này để trục lợi bất chính. Bà Minh cho rằng vẫn cần có các giấy tờ để chứng minh việc khai nhận là đúng sự thật.

Ở góc độ khác, ông Bùi Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) lại đánh giá cao quy định này và cho rằng, quy chế tự kê khai, tự chịu trách nhiệm là rất quan trọng trong bối cảnh Chính phủ kêu gọi cắt giảm thủ tục hành chính như hiện nay.

Tuy nhiên, ông Tuấn nhấn mạnh, không chỉ với quy mô doanh nghiệp, Nghị định cần quy định việc doanh nghiệp phải tự kê khai, tự chịu trách nhiệm đối với toàn bộ hồ sơ xin hỗ trợ. Bên cạnh đó, ông Tuấn cũng đề xuất cần công bố toàn bộ danh sách doanh nghiệp được hỗ trợ, và mức hỗ trợ trên một Cổng thông tin để toàn xã hội giám sát.

Đồng tình với quan điểm này, ông Phạm Hồng Quất, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, cần phải có chế tài xử lý đối với những trường hợp phát hiện kê khai sai sự thật để trục lợi. Bên cạnh đó, nâng cao vai trò của hiệp hội doanh nghiệp trong việc giám định hồ sơ tự kê khai của doanh nghiệp. Bởi, các hiệp hội này gần gũi với doanh nghiệp và biết rõ các doanh nghiệp đó như thế nào.

Cần có quy định cụ thể

Đại diện về phía địa phương, bà Trần Thị Bình Minh cho biết, mặc dù đồng tình với phần lớn nội dung trong Dự thảo, nhưng theo bà Minh thì vẫn cần phải chi tiết hơn, nhất là những quy định về tỷ lệ hỗ trợ, thời hạn miễn giảm tiền sử dụng đất…

Ông Lê Văn Quân, Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội cũng cho rằng, Nghị định nên quy định rõ khung hỗ trợ bao nhiêu % hoặc tối đa bao nhiêu % để các tỉnh, thành phố dễ thực hiện, nếu không thì lại phải xin ý kiến UBND rất phức tạp và mất thời gian.

Bên cạnh đó, đối với các tỉnh, thành phố lớn, có nguồn ngân sách địa phương dồi dào, rất muốn chi cho các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp, nhưng vẫn bị vướng do chính sách không quy định. Chính vì vậy, ông Quân cho rằng, Nghị định nên có những quy định cụ thể để các địa phương tận dụng nguồn vốn sẵn có để hỗ trợ các doanh nghiệp một cách thuận tiện nhất.

Đại diện cho Hải Phòng, ông Trần Việt Tuấn cũng tỏ rõ sự khó khăn trong thực hiện các hoạt động hỗ trợ khi không có những quy định cụ thể nêu rõ trách nhiệm của địa phương.

Lắng nghe các ý kiến của địa phương, Thứ trưởng Đặng Huy Đông cho rằng, ban soạn thảo cần lắng nghe và tiếp thu ý kiến từ địa phương, vì địa phương là cơ quan thực hiện, tránh các quy định làm khó và đặc biệt là Nghị định hỗ trợ càng cụ thể thì càng tốt để các địa phương dễ triển khai.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng cũng mong muốn, Ban soạn thảo và Tổ biên tập đẩy nhanh tiến độ hoàn thành Nghị định để khi Luật chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2018 sẽ đi ngay được vào cuộc sống.