Cải thiện đối thoại, năng suất, điều kiện việc làm: Chìa khóa để hội nhập thành công

Ảnh minh họa

Đây là thông điệp chính của hội nghị do Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), Bộ LĐTB&XH và Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) đồng tổ chức ngày hôm nay (24/10) tại Hà Nội.

Tại hội nghị, các đại biểu đã cùng thảo luận về việc xây dựng quan hệ lao động hiệu quả; vấn đề cải cách tổ chức công đoàn để thực hiện tốt hơn chức năng đại điện cho người lao động trong bối cảnh hội nhập toàn cầu; vai trò của các hiệp hội người sử dụng lao động trong việc xây dựng quan hệ lao động hiệu quả; những giải pháp cụ thể nâng cao năng suất lao động và giới thiệu một số mô hình hiệu quả cải thiện năng suất lao động.

Phân tích về mối quan hệ mật thiết giữa năng suất lao động, điều kiện làm việc và đối thoại xã hội, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Doãn Mậu Diệp cho rằng, tăng năng suất lao động sẽ tạo ra lợi nhuận lớn hơn và tăng thêm cơ hội đầu tư, cải thiện điều kiện lao động, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp (DN). Đối với người lao động, tăng năng suất sẽ dẫn tới được trả lương cao hơn, điều kiện làm việc tốt hơn. Để tạo được nền tảng tăng năng suất lao động vững chắc cần thực hiện tốt đối thoại xã hội, và đặc biệt là có sự thống nhất, đồng thuận của các bên quan trọng (Chính phủ, DN, công đoàn, người lao động).

Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp khẳng định, Việt Nam đã và đang thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để nâng cao năng suất lao động.

Cụ thể như: Đẩy nhanh đào tạo nghề chất lượng cao, đổi mới phương thức và nâng cao hiệu quả đào tạo nghề theo cơ chế thị trường, khuyến khích DN tự đào tạo và hợp tác đặt hàng các cơ sở đào tạo, nâng cao hiệu quả quản lý sử dụng nguồn nhân lực và kỷ luật lao động, thúc đẩy cải thiện điều kiện lao động tại các DN vừa và nhỏ, sửa đổi Bộ luật Lao động theo hướng tiếp cận các tiêu chuẩn của quốc tế.

Tại Việt Nam, một số chương trình thúc đẩy năng suất lao động, cải thiện điều kiện làm việc đang được thực hiện và mang lại nhiều lợi ích cho DN và người lao động.

Chương trình Better work (việc làm tốt hơn) tại Việt Nam, với số lao động từ các nhà máy tham gia chiếm hơn 20% tổng lao động trong ngành may mặc, đã đem lại những cải thiện đáng kể về điều kiện làm việc tại các nhà máy may mặc, đồng thời thúc đẩy hiệu suất kinh doanh thông qua việc tuân thủ tốt hơn luật pháp quốc gia và các tiêu chuẩn lao động quốc tế.

Người lao động tại các nhà máy tham gia chương trình Better work được tăng lương đúng hạn và ít lo ngại hơn về việc phải làm tăng ca quá nhiều và vấn đề bị lạm dụng hợp đồng thử việc. Đồng thời, điều kiện làm việc tại các nhà máy cũng được cải thiện, DN cũng được hưởng lợi. Tính trung bình, các DN có tỷ lệ doanh thu trên chi phí tăng 25% sau 4 năm tham gia Better work.

Một chương trình khác - Chương trình Phát triển DN bền vững (SCORE) - với gần 120 DN vừa và nhỏ trong ngành chế biến gỗ và nội thất tham gia cũng cho thấy, đối thoại xã hội đóng vai trò quan trọng trong cải thiện điều kiện làm việc, góp phần tăng năng suất và khả năng cạnh tranh.

Khoảng 90% các DN tham gia chương trình SCORE tại Việt Nam cho biết chi phí giảm đi, một nửa DN báo cáo về việc giảm lỗi sản phẩm…

Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định Thương mại tự do EU-Việt Nam (EVFTA), mà Việt Nam là một bên liên quan, yêu cầu Việt Nam phải cải tổ Bộ luật Lao động và quan hệ lao động theo Tuyên bố 1998 của ILO về Các nguyên tắc và quyền cơ bản trong lao động.

Giám đốc ILO tại Việt Nam Chang Hee Lee cho rằng, đây là một thách thức đối với Việt Nam. Trong bối cảnh như vậy, việc thúc đẩy đối thoại xã hội, tăng năng suất lao động, cải thiện điều kiện làm việc đóng vai trò rất quan trọng để đáp ứng quá trình toàn cầu hóa sản xuất, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế và phát triển toàn diện.

Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cũng khẳng định, đây là thời điểm thích hợp để Chính phủ Việt Nam, cùng với ILO, cộng đồng DN, các tổ chức của người lao động và các đối tác xã hội khác xem xét lại các chính sách để năng cao năng suất lao động và điều kiện làm việc.